Çekim anında 11 farklı kamera ayarı 0.5 saniyede değiştirilebilir mi? Evet, bu mümkün.

Düşünün, bir spor müsabakasında çekim yapma şansı buldunuz, bu etkinlik bir basketbol karşılaşması olsun diyelim. Size ayrılan ev sahibi takımın seyircilerinin tarafındaki tribünün en alt kısmında, zeminde reklam panolarının arkasında güzel bir yere konuşlandınız. Sporcuların ısınma anını fırsat bilerek kamera ayarlarınızı en iyi görüntüleri alacak şekilde deneyerek ayarladınız. Çekim modunu “M” manuel olarak belirlediniz. ISO için “Otomatik ISO” seçtiniz. Enstantane için 1/500sn belirlediniz. Beyaz dengesini salon ışıklarını düşünerek 5100K ayarladınız. Otomatik odaklama modunu “AF-C” (sürekli AF) ve deklanşör modunu da 20 FPS sürekli hızlı kare çekim belirlediniz (Bu ayarlara “Temel Ayar A” diyelim). Bu ayarlar ile test çekimlerinizi yaptınız; her şey harika ve artık çekim için hazırsınız. O zaman maç başlasın!

Maç boyunca “Temel Ayar A” ile birbirinden güzel yüzlerce kare çektiniz. Hatta en son çekmeyi başardığınız smaç hala aklınızda. Ve işte bir tane daha geliyor, onu da kaçırmadınız. Arkanızdaki seyirciler, coşkusundan kendilerinden geçmişler, arkanıza dönüp onlardan da birkaç kare almak istediniz ama seyircilerin bulunduğu ortamın sahaya göre daha az aydınlıkta olduğunu fark ettiniz. Kamera o sırada “M” Manuel çekim modunda kalmış ve sizin ya “A” veya “S” çekim moduna geçmeniz veya Enstantane ve/ya diyaframı değiştirmeniz gerekiyor. Hemen aceleyle gereken ayarları hızlıca yaptınız ama geçmiş olsun an’ı kaçırdınız bile. Yönünüzü sahaya döndüğünüzde eski “Temel Ayar A” ayarlarına tekrar geri dönmeniz gerekti, neydi o ayarlar? Siz bunları düşünürken o arada birkaç önemli an daha kaçmış oldu.

Ben buna benzer bir senaryo ile bir yıl kadar önceki bir konser çekimlerim sırasında çokça karşılaşmıştım. Bu ilk konser fotoğrafçılığı deneyimimi “Konser Fotografcılığı İpuçları ve Yapılmaması Gerekenler Listesi” başlıklı yazımda burada sizlerle paylaşmıştık. Ben de o konser sırasında coşkulu seyirci kitlesinden alabileceğim birçok harika sahneyi ayarlamalarda kaybettiğim zaman nedeniyle kaçırmıştım. Kafam o günden beri “bunun kolay bir çözüm yolunu bulmalıyım” düşüncesiyle meşguldü. Şu anda yurtdışındaki çocuklarımızın evinde tatildeyiz. Gelişimizde 3.5 saat süren uçak yolculuğumuz sırasında can sıkıntısından kurtulmak için cep telefonuma indirmiş olduğum Nikon Z 8 kameramın kullanım kitapçığını okurken aradığım çözümü buldum! Havalanından eve gelir gelmez hemen kameramı açtım, test ettim ve işte tam aradığım çözüm! Bu çözümün yaklaşık bir yıldır kameramda var olduğunu ve benim bundan haberdar olmadığımı düşünmek beni kızdırsa da aylardır beynimi süerekli meşgul eden bu sorunun cevabını bulduğuma sevinmiştim.

Çözüm nedir?

İlk aklınıza glen çözüm “Menü bankaları” mı oldu. Öyleyse yanıldınız. Çözüm, Nikon’un önce D5 ve D6 gövdelerinde, şimdi Z8 ve Z9 gövdelerine uyarladığı “Çekim işlevlerini geri çağır” özelliğiydi. Bu özelliği, kameranızdaki bir tuşa programlıyorsunuz ve aşağıdaki önceden programladığınız 11 kamera ayarını o tuşa basarak saniyesinde geri çağırıyorsunuz.

1. Çekim modu (P/A/S/M)
2. Enstantane hızı,
3. Diyafram,
4. Pozlama telafisi,
5. ISO duyarlılığı,
6. Ölçüm (Matris, Merkez ağırlıklı, Noktasal, Parlaklık ağırlıklı)
7. Beyaz dengesi
8. AF alanı modu (Tek nokta, Dinamik alan AF, Geniş Alan AF….vs)
9. AF konu belirleme seçenekleri(Otomatik, İnsanlar, Hayvan, Kuşlar, Araç, Uçaklar)
10. Sabitken netleme izleme
11. Deklanşör modu (Tek kare, Sürekli yüksek hız, Sürekli yavaş hız)

Basketbol maçı çekimlerine dönersek. Kameranızda böyle bir özelliğin olduğunu biliyorsanız seyirci kısmı için de bu ön ayarları (Alternatif Ayar B) siz önceden belirliyorsunuz. Tam seyirciye doğru arkanızı dönerken atadığınız o tuşa basıyorsunuz, kamera ayarlarınız anında değişiyor ve siz hiç bir an’ı kaçırmıyorsunuz. Sahaya dönerken orijinal “Temel ayar A” ayarlarınıza geri dönmek için tekrar aynı tuşa basıyorsunuz ve maç çekimlerinize kaldığınız yerden devam ediyorsunuz. Nasıl ama?

Çekim işlevlerini geri çağır özelliği nasıl ayarlanır?

Buna girmeden önce, Çekimin yalnızca temel kamera ayarları (A) ile alternatif ayarlar (B) arasında hızlı ve geçici olarak geçiş yapmak için kullanıldığını hatırlamak önemlidir. B’de yaptığınız tüm değişiklikler A’ya döndüğünüzde unutulacaktır. Bu, Alternatif ayar B çekimini her zaman son ayarı hatırlayan Çekim Menüsü Bankalarından temelde farklı kılar. Yıllar öncesinde kullandığım D5100 ve D7000 serisi gibi birçok ‘amatör’ Nikon gövdesinde, “U1” ve “U2” adı verilen kullanıcı ayarlarına sahip bir kadran vardı. Bu ayarlarla, kadranı döndürerek çoğu kamera çekim yapılandırmasını değiştirebiliyordunuz. Bu yöntem, manuel manzara ayarları ve otomatik spor çekimi gibi değişik ayarlar arasında geçiş yapmayı hızlı hale getirirdi. Bu, o zamanlar sıklıkla kullanmayı sevdiğim güzel bir özellikti.

Üst düzey Nikon pro gövdelerde, bunun yerine sıkıcı ‘Menü Bankaları” geldi ve bunlar daha sonra “Fotoğraf Çekim Menü Bankaları” ve “Genişletilmiş Fotoğraf Menü Bankaları” adında alt bölümlere ayrıldı. Ben bu yapıyı pek sevmeden kullansam da sapladığı pratiklik açısından katlanmak zorunda kaldım.

“Çekim İşlevlerini Hatırla” burada oyunu değiştirdi. Artık, iki bağımsız çekim özelliği seti arasında geçiş yapmak için basacağınız bir düğmeyi atayabilirsiniz. Bu, “U1” ve “U2” çekim kurulumlarını kullanmak için bir kadranı döndürmekten çok daha kolay ve daha hızlıdır. Gözünüz vizördeyken parmağınız atanmış düğmeyi kolaylıkla bulabildiğiniz sürece, iki çekim tekniği arasında geçiş yapmak için gözünüzü vizörden ayırmanıza gerek kalmıyor. Bu özelliği iptal etmek ve “Temel Ayara A” ya geri dönmek için atanmış düğmeye bir kez daha basmanız yeterlidir.

Kameranın eski temel ayarlarını tekrar devreye sokmak gibi geri çağırma özelliğini ‘iptal edecek’ birçok eylem vardır. Bunlardan biri gerçekleşirse, ayarları yeniden etkinleştirmek için atanmış “Çekim İşlevlerini Geri Çağır” düğmesine tekrar basmanız gerekir.

DISP, alt seçici, video kayıt düğmesi veya kameranın ön tarafındaki Fn düğmelerinden herhangi biri bu amaç için mükemmeldir. Ben bunun için kameramın bana bakan yüzündeki “DISP” butonunu atadım.

Bu özelliğin nasıl yapılandırılacağını bakalım mı artık?

Çekim işlevlerini geri çağırma özelliğini ayarlama

Çekim işlevlerini geri çağıma özelliği yalnızca fotoğraf için değil vido için de kullanılabiliyor. Ben bu yazımda fotoğraf için olanı göstereceğim, video için olanı siz bu yöntemle kolaylıkla bulursunuz.

Z8 veya Z9’da, ÖZEL AYARLAR MENÜSÜ bölümünde gidin

Burada f: kontrollar altında f2: Özel Kontrol (çekim) öğesine gidin. D5 ve D6’da, aynısını f3: altında bulacaksınız.

Bir sonraki adımda Menüden, işlevi atamak istediğiniz düğmeyi seçeceğiz.

Önceden de belirttiğim gibi bu işlevin bir tuşa atanması gerekiyor, önce o tuşu belirlemek gerekiyor. Ben tüm kameralarımda netlemeyi yarım deklanşör yerine “AF-ON Tekniği” ile yaptığımdan bana en uygun ve kolay gelen AF-ON düğmesinin hemen solundaki “DISP” tuşunu tercih ettim.

Ayrıca lensteki düğmelerden birini de seçebilirsiniz. Z ve bazı üst segment F pro lenslerde bu seçenek var ama ben bu düğmeleri başka özel amaçlarla kullanıyorum.

Her şey hazır olduğunda menüden çıkın. Şimdi test edin. Ayarlarınızı, pozlama modunuzu vb. değiştirin ve ardından atanan düğmeye basın – kaydedilmiş ayarlarınıza dönecektir!

Bir uyarı: Çekim işlevlerini hatırla düğmesi etkinken, pozlama ayarlarını aktif olarak değiştiremezsiniz. Yani, bir kez kilitlediğinizde, menüden sıfırlayana kadar aynı kalırlar.

Hepsi bu kadar

Birkaç ipucu:

Benim bu tip yazılarımın “İpuçları” olmadan bitmeyeceğini biliyorsunuz artık 😀. Buyrun o zaman:

• Yukarıda belirttiğim Nikon D5, D6, Z8 ve Z9 gövdeler, dört adede kadar Özel Ayar Bankası yapılandırmanıza olanak tanıyor. Dolayısıyla yalnızca iki seçeneğin (Temel ayar A ve Alternatif ayar B) yeterli olmadığını düşünüyorsanız, her bankada benzersiz bir alternatif ayar yapılandırabilirsiniz. Ancak, ayar kombinasyonlarında kaybolmamak için bunları basit tutmanızı öneririm.
• Ben, f2: Özel Kontroller (Çekim) öğesini MENÜM‘ün en üstüne tanımladım. Alternatif bir ayarın parametrelerini değiştirmek istediğinizde bunu hemen menüm için atanmış düğmeme tıklayıp ilk sıradakini seçip hızlıca yapabiliyorum.
• Geri Çağırma Çekim İşlevleri her ayarda kullanmak zorunda değilsiniz. Örneğin, yalnızca kuşlar ve insanların AF tespiti arasında hızlıca geçiş yapmanız mı gerekiyor? Yalnızca AF Konu Tespiti seçeneklerini işaretli bırakın yeter. Veya “M” çekim modundan hızlıca Deklanşör öncelikli çekim moduna “A” ya mı geçmek istiyorsunuz? O zaman yalnızca birinci sıradaki Çekim modunu işaretli bırakın ve “A” olarak ayarlı bırakın.
• Odaklanmak için AF-ON tekniğini kullanıyorsanız, Çekim İşlevlerini Geri Çağır (basılı tut-hold) seçeneğini seçmeniz daha iyi olur. Bu şekilde, aynı anda üç düğmeyi basılı tutmanız gerekmez.
• D5, D6, Z8 veya Z9’unuz yok ve yine de kamera ayarları arasında hızlıca geçiş yapmak mı istiyorsunuz? Sorun değil, Kullanıcı Ayarları veya Çekim Menüsü Bankaları çok benzer şekilde çalışır. Ayarlar arasında geçiş yapmak o kadar hızlı değildir, ancak genellikle günü kurtaracaktır.

Sonuç

Bu şekilde tüm kamera çekim ayarlarını kaydedip değiştiremezsiniz, ancak en azından çekiminiz için en önemli özellikler kaydedilebilir.

Çekim işlevlerini geri çağıma özelliği sadece Nikon’larda olan bir özellik değil. Sony A1, A9, a7 ve a7r serisinin versiyonları, Canon’un EOS R1, R3 , R5 ve R6 gövdelerinde de benzer adlarda bulunuyor ve temelde çok benzer şekilde çalışıyorlar.

Bu özelliği deneyin. Sinir bozucu Çekim Menü bankalarında gezinmek için yeterli zamanınız veya sabrınız olmadığında, çekim işlevlerini değiştirmek için harika bir yöntem olduğuna karar vereceğinize bahse girerim.