DSLR ve Nikon kullanıcılarının neredeyse tek adresi olan bir forum sitesinin “Forum editörü”yüm. Bu ortamdaki fotoğrafçılığa yeni başlayan pek çok üyemiz sıklıkla mevcut kamera ekipmanları ile en iyi sonucu almak için gereken kamera ayarları konusunda sorular soruyorlar. Her çekim ortamında en iyi sonucu verecek kamera ayarları için geçerli genel bir kural bulunmamakla birlikte, şimdiye kadar kullandığım birçok marka ve model kamera için evrensel olarak kullandığım, her kamera üzerinde kişisel olarak benimsediğim bazı ayarların bulunduğunu fark ettim. Bunlar makineyi ilk aldığımda başlangıçta ayarladığım “temel” ayarlar, daha sonra bu ayarların olduğu menüleri nadiren ziyaret ediyorum. Buna ek olarak, özellikle yeni başlayanlar için, hemen iyi bir görüntü yakalamak için daha kolay veya daha hızlı işlemler yapan belirli kamera modları bulunmaktadır. Yeni başlayanlar için hazırladığım bu genel kamera ayarları konusunu daha detaylı inceleyelim!

Kamera Ayarları

Öncelikle, modern bir dijital kamera için uygulanması gereken kamera ayarlarlarından bazılarını gözden geçirelim. Aşağıda belirtilen tüm ayarları sizin kullandığınız gövdede de bulabilirsiniz, çünkü bu ayarlar farklı kamera markaları ve modelleri arasında az çok evrenseldirler:

(*) RAW görüntülerinde saklanan renk sayısı nedeniyle RAW modunda çekim yaptığınızda, kamera içi AdobeRGB ve sRGB gibi Renk Alanı türü önemli değildir; post prodüksiyonda bunu herhangi bir renk alanına dönüştürebilirsiniz.

Yukarıdakiler bana göre başlangıç kamera ayarları arasında ilk sıralardadır.

Neden bu kamera ayarları?

Öncelikle, Görüntü kalitesini seçerek başlayın. Ben tüm makinelerimde RAW kullanıyorum, JPEG kullanmıyorum. Bunun birkaç nedeni var, ama başlıca nedeni şu; çektiğim fotoğrafları hemen bir sosyal medya üzerinden paylaşmıyorum, genellikle fotoğraflarım üzerinde çekim sonrasında bazı düzenlemeler yapma gereği duyuyorum, bunu istiyorum. Beğendiklerimi büyük boyutlarda bastırıyorum. O nedenle RAW çekmem gerekiyor, çünkü JPEG çıktılarında yukarıda bahsettiğim işlemleri yapamam, yaparım da RAW gibi olmayacaktır elbette. RAW kullanmamın bir başka nedeni ise, çekim sırasında beyaz dengesi, kontrast, doygunluk gibi şeyleri dert etmiyorum, çünkü biliyorum ki bunları fotoğrafı işleme sırasında zaten kendim ayarlayabileceğim.

RAW dosya saklama biçimini eğer makinenizde bu özellik varsa mutlaka “Kayıpsız sıkıştırılmış” olarak ayarlayın; çünkü bu, hafıza kartınızda RAW dosyalarınızın kapladığı alanı azaltır, daha fazla fotoğraf yükleyebilirsiniz.

Keskinlik, kontrast, doygunluk vb “Resim Kontrolleri” ayarları RAW görüntüler için önemli değildir, bu tür kamera ayarları yalnızca JPEG formatında çekim yaparsanız önemlidir. Eğer bu ayarlar fotoğraf makinenizin LCD’sinde görüntülenen şekli etkiliyorsa kullanın, değilse bu ayarları değiştirmeden standart bir profile sadık kalmak en iyisidir; RAW çektiğiniz için işleme esnasında rahatlıkla dilediğiniz gibi değiştirebileceğinizden “Renk alanı” ve “Beyaz dengesi” için de endişelenmenize gerek yok.

Ne yaptığınızı bilmiyorsanız, uzun pozlama çekim yaparken RAW çıktılarınızı da etkilediğinden, “Uzun pozlama KA” özelliğini açık tutun – bu uzun pozlamada karşılaşacağınız kumlanmayı azaltarak çalışır, fakat çekim süresini iki katına çıkarır, çünkü aynı fotoğrafı iki defa çekecek, tek bir dosyaya kaydedecektir.

RAW dosyalarınızı iyileştirmek adına hiçbir şey yapmadığı için diğer tüm lens düzeltmeleri, dinamik aralık optimizasyonları ve gürültü azaltma seçeneklerini de kapatın.

Yukarıdaki kamera ayarları için gerekli işlemleri yaptıktan sonra, fotoğraf çekerken önemli olan asıl konulara geçelim.

En İyi Kamera Çekim Modu

Bazı fotoğrafçılar, kamera üzerinde tam kontrole sahip olmak için daima “(M) Manuel Mod” ile çekim yapmanın en iyi yöntem olduğunu iddia ederken, ben tam olarak böyle düşünmüyorum. Bir sahneyi düzgün bir şekilde tarayıp ölçmek ve bir nesneyi netlemek konusunda modern kameraların ne kadar şaşırtıcı sonuçlar çıkardığı göz önüne alınırsa, bence Manuel Modda çekim yapmak için özel bir durum olması gerekir, neden bunun yerine yarı otomatik kamera modlarından birini kullanmayasınız?

Örneğin, kişisel olarak kameralarımın Diyafram Öncelikli Mod‘una %90 oranında güveniyorum çünkü bu mod harika bir iş çıkıyor, sadece Diyafram değeri üzerinde değil, aynı zamanda görüntünün ne kadar parlak veya karanlık olması konusunda da tam kontrole sahibim.

Kameram, fotoğrafı istediğimden daha parlak veya karanlık çekerse, istediğim pozlamayı Pozlama Telafisi kullanarak ayarlayabiliyorum.

Fotoğraf makinenizin “Sahne modları”ndan herhangi biri ile (Makro, Spor, Havai Fişek vb.) çekim yapmanın iyi olup olmadığını merak ediyorsanız, bu modların kullanımını bazı nedenlerden dolayı tavsiye etmem. Bunun ana nedeni, bu tür modların yalnızca farklı kamera markaları arasında değil, aynı zamanda aynı markanın farklı modellerinde bile değişiklik göstermesidir. Bu nedenle, bir kamerada belirli bir sahne moduna her zaman güvenip gelecekte yeni bir modele geçmeyi karar verirseniz, aynı sahne modunu bulamayabilirsiniz.

Üst segment ve profesyonel kamera modellerinin çoğunda sahne modları yer almaz.

En İyi AF (Otofokus) Modu

Sahnenize ve çekiminize göre en iyi AF modunda çekim yaptığınızdan emin olmalısınız. Örneğin, sabit bir nesneyi fotoğraflıyorsanız, Tekli Servo AF Otomatik Netleme Modu’nu (“Tek Alan AF”, “Tek Çekimli AF” veya basitçe “AF-S” olarak bilinir) kullanmak isteyebilirsiniz; oysa çektiğiniz nesne sürekli olarak hareket ediyorsa, muhtemelen kameranızın konunuzu aktif olarak izlemesini isteyeceğiniz için Sürekli / AI Servo Odak Netleme Modu’na (AF-C) geçmek istersiniz.

Fotoğraf makinesi üreticileri, yeni başlayanlar için başlarda karmaşık gelebilecek bu konuyu daha kolay hale getirmek için, öznenizin hareketini algılayıp, bazen AF-S ve AF-C Çekim Modu arasında otomatik olarak geçiş yapan bir hibrid mod sunuyorlar. Nikon’da “AF-A” ve Canon kameralar üzerinde “AI Focus AF” olarak bilinen bu melez mod, AF-S ve AF-C arasında sürekli geçiş yapmak zor geliyorsa ya da hangi durumda hangisinin kullanıldığını henüz kavrayamadıysanız yardımınıza yetişebilir.

AF Alan Modu Seçimi

Bazı kameralar “Otomatik AF Alan” moduyla gelir; bu mod tüm sahneye bakar ve en yakın özne ya da kameranın önemli olduğunu düşündüğü bir konuya odaklanmaya çalışır. Yeni başlayanlar için bu tür modların kullanmasını da tavsiye etmem, çünkü odak noktasını kameranızın odaklanacağı noktaya kaydırarak makinenizin tam olarak nereye odaklanacağını kontrol etmek daha iyidir. Bunu, Fotoğrafta Odaklama Teknikleri konulu makalemde açıkladığım gibi “Tek Nokta AF Alan Modu”na geçerek yapabilirsiniz. Vizörünüzde odaklanmak için tek bir noktaya sahip olduğunuzda, odak noktasını çerçevenizde istediğiniz yere taşıyabilir veya nesnenizi odak noktasına taşıyabilirsiniz.

En İyi Pozlama Ölçüm Modu

Fotoğraf makineniz Pozlama Ölçüm Modları “Spot – Tek nokta”, “Merkez Ağırlıklı” ve “Matris / Değerlendirmeli” gibi bir dizi farklı pozlama ölçüm moduna sahip olsa da, çoğu durumda “Matris / Değerlendirmeli” seçeneğini varsayılan yapmak en iyisidir, çünkü bu metod ölçüm anında tüm sahneyi hesaba katar ve genel olarak daha iyi bir iş çıkarır.

En İyi Diyafram Ayarı

Lensiniz için ayarlayacağınız Diyafram Değeri, yalnızca konunuzun arka ve/veya ön plandan nasıl izole edileceğini değil, aynı zamanda merceğinizin içinden ne kadar ışık geçtiğini de etkiler, bu nedenle hangi diyafram değerini seçtiğinize dikkat etmeniz gerekir. Buna ek olarak, diyafram görüntü netliği ve Alan Derinliği gibi fotoğrafta önemli kavramları etkiler, bu yüzden konunuz ve çekim ortamınız için en iyi diyaframı seçmek çok önemlidir.

Düşük ışık koşullarında üçayak kullanmadan elde fotoğraf çekiyorsanız ve olası kamera sarsıntısından kaçınmak istiyorsanız, lensinizi size sağlayabileceği en geniş diyafram açıklığına ayarlamak en iyisidir. Örneğin, 50mm f/1.8 objektifle portre çekimi yapıyorsanız, bu gibi koşullarda diyaframı f/1.8 seviyesinde tutmak isteyebilirsiniz. Fakat, güzel bir manzaranın her yeri net ve keskin bir fotoğrafını çekmek istiyorsanız, objektif açıklığınızı f/5.6 gibi bir değere ayarlamanız uygun olacaktır. Unutmayın, bu örnekteki diyafram değerleri düşük ışık koşullarında ve elde nispeten net fotoğraflar çekmek için verilmiştir. Yoksa, Net Manzara Çekimleri için daha kısık bir diyafram değeri gerekebilecektir.

Diyafram neden önemli?

Diyafram değeri çoğunlukla öznenin arka plandan nasıl ayrıldığına bağlanır, ancak bu onun birçok işlevinden yalnızca birisidir. Yukarıdaki örnekte aynı sahnenin f/8.0 gibi kısık bir diyafram ve f/2.8 gibi açık bir diyafram ile fotoğraflandığında ne kadar farklı olabileceğini görebilirsiniz, büyütmek için üzerlerine tıklayın.

Diyaframın etkisini ve fotoğraflarınıza neler yapabileceğini anlamak önemlidir, bu sebeple aşağıda linklerini verdiğim makalelerimi okumanızı kamera ayarları konusunda vereceğiniz kararı bunlara göre seçmenizi önemle tavsiye ederim.

• Diyafram nedir, Fotoğrafta diyafram ayarları
• Fotoğrafta Alan Derinliği
• Perde Hızı ve Diyafram kombinasyonu

En İyi Enstantane Hızı

Diyafram gibi, en iyi Enstantane (Perde) Hızı seçimi, nasıl bir fotoğraf çekmek istediğinize bağlı olacaktır. Örneğin, amacınız akan bir suyun halı gibi bir fotoğrafını çekmekse, suyun bir perde gibi bulanıklaşması için birkaç saniye sürecek yavaş bir örtücü hızı kullanmanız gerekecektir.

Oysa sahnenizdeki hareket eden bir olayı dondurmak istiyorsanız, saniyenin çok küçük bir dilimi olan hızlı deklanşör hızlarını kullanmanız gerekecektir.

Çoğu durumda, kamera sarsıntısına neden olmadan görüntü yakalamak için yeterince hızlı deklanşör hızlarını kullanmanız daha iyi olur. Bu nedenle, “Karşıtlık kuralı” hakkındaki makalemi okumanızı ve Otomatik ISO’yu etkinleştirmenizi öneririm.

En İyi ISO Ayarı

Fotoğraflarınızda kumlanma denilen elektriksel gürültü görmemek için kameranın en düşük, baz ISO değeri ayarıyla çekim yapmak her zaman daha iyidir. İsteyeceğiniz en son şey kumlanmalar olan bir görüntüdür, bu durumda ISO’nuz çok yüksek ayarlanmış demektir. Bu kumlanmaları fotoğraf işleme adımlarında yazılımlar ile azaltmak bir dereceye kadar mümkün olabilse de, öncelikle amacınız kumlanmayı yani gürültüyü çekim sırasında önlemek olmalıdır.

Bununla birlikte, en düşük ISO değerinde çekim yapmak, özellikle düşük ışık koşullarında çekim yaparken her zaman pratik değildir. Bu gibi durumlarda eğer bir üçayak (tripod) kullanmıyorsanız elde çekim sırasında oluşabilecek kamera sarsıntısından kaynaklanan bulanıklığı önlemek için enstantane hızınızı yeterince hızlı tutmak için fotoğraf makinenizin ISO değerini yükseltmeniz gerekecektir.

Unutmayın, fotoğraf her zaman Diyafram, Deklanşör Hızı ve ISO kavramlarından oluşan Pozlama Üçgeni olarak da bilinen dengeli bir harekettir. Üçünün nasıl çalıştığını ve birbirleriyle nasıl ilişkili olduklarını anlamak için biraz zaman harcamanızı tavsiye ederim.

Otomatik ISO

Yeni nesil bir dijital kameranız varsa muhtemelen yeni bir fotoğrafçı için çok kullanışlı bir araç olabilecek Otomatik ISO özelliği ile birlikte gelir. Otomatik ISO’yu etkinleştirdikten sonra fotoğraf makineniz, nesnenizin ve çevrenizin ne kadar aydınlık olduğuna bağlı olarak perde hızını Otomatik ISO’da ayarladığınız minimum perde hızından daha yüksek veya aynı seviyede tutmaya çalışarak kameranızın ISO değerini otomatik olarak ayarlar.

Nikon, Canon ve diğer üreticilerin bazı kameraları, “Karşıtlık kuralı”nı hesaba katabilen ve kullanılan objektifin odak uzaklığını hesaba katacak minimum enstantane hızı için bir “Otomatik” yapılandırmaya izin verebilen gelişmiş Otomatik ISO menülerine sahiptir. Bu tür seçenekler yeni başlayanlar için çok yararlı olabilir, çünkü sürekli kamera ayarları yapma sıkıntısını ortadan kaldırır.

Tüm bu işlemlerin nasıl yapıldığını ve hangi durumlarda kullanıldığını detaylıca anlamak için Otomatik ISO Nedir, Ne Zaman Kullanılır, Ne Zaman Kullanılmamalıdır? konulu makaleme bir göz atın.

Titreşim azaltma / Görüntü sabitleme

Son olarak, eğer varsa fotoğraf makinenizde gövde içi görüntü sabitleme sisteminden ve/veya lensinizde varsa titreşim azaltma ve görüntü sabitleme sisteminden yararlanmayı ihmal etmeyin. Elde çekim yaparken bu özellikleri açmayı, sağlam bir üçayak ile çekim yaparken kapatmayı unutmayın. Bu konu ile ilgili detayların yer aldığı Titreşim Azaltma / Görüntü Sabitleme (VR/IS) Sistemi ve Kullanım İpuçları başlıklı makalem size yardımcı olacaktır.

Sonuç

Eğer fotoğrafçılık konusunda yeniyseniz ve kamera ayarları konusunda daha fazla bilgi edinmek isterseniz Fotoğrafçılık İpuçları sayfamdaki konulardan yardım alabilirsiniz.

Bu konular hakkında sorularınız varsa, lütfen aşağıdaki “Yorumlar” bölümünden bana yazın.

Işığınız bol olsun.