Çoğumuzun dengesiz ve karmaşık bir aydınlatmanın bulunduğu iç veya dış ortamlarda kötü ve/ya zorlu fotoğraf deneyimlerimiz olmuştur, hele bir de zamana karşı bir mücadele içerisindeysek. Bu gibi koşullarda aklımıza ilk olarak ISO‘yu artırmak, Diyafram değeri veya Poz Telafisi ile oynamak gelir. Çoğu zaman, önümüzde duran çok basit bir çözümü göremeyiz; Nokta Ölçüm Modu.
Günümüzde birçok kamerada genellikle varsayılan olarak atanmış olan ve birçok fotoğrafçının vazgeçilmezi Matris / Değerlendirmeli ölçüm modunu kullanmak yerine, kameramızdaki ayarı nokta ölçüm modu kullanacak şekilde değiştirmek çoğu zaman aklımıza gelmez.
Nokta ölçüm modu nedir?
Kadrajımızı çevreleyen sahnenin tamamındaki ışığın ortalamasını alan Matris (Değerlendirmeli) ölçüm modunun aksine nokta ölçüm modu, pozlamayı tek odak noktasındaki ışığa göre değerlendirir. Bu da, fotoğrafımızın odak noktasına denk gelen konunun ideal şekilde pozlanacağı anlamına gelir.
Örneğin, karşınızdan gelen sert güneş ışığı nedeniyle önünüzde duran nesnenizin yetersiz pozlanmasını istemezsiniz. Bu gibi durumlar bu mod için idealdir, çünkü pozlamayı ana konuya göre ayarlar.
Nokta ölçüm modu yalnızca karşıdan gelen sert ışık için değil, örneğin modelinizi çevreleyen nesneler gölge ve/ya karanlıkta olduğu durumlarda, modelinizin mükemmel bir şekilde açığa çıkmasını istiyorsanız ana odak noktanızla modelinizden ölçüm aldığınızda da harika sonuçlar üretir.
Ya da kontrastın yüksek olduğu bir ortamda çekim yapıyorsanız nokta ölçümü, konunuzun doğru pozlanması için en doğru seçimdir. Çünkü fotoğraf makineniz, çerçevenin diğer bölgelerindeki ışık yoğunluklarını yok sayar, bunun yerine ana konu üzerindeki ışık miktarını kontrol etmenize olanak tanır. Dahası, gölgelerdeki ayrıntıları kaybetmemenizi de sağlar.
Nokta ölçüm modu ile akılda tutulması gereken noktalar
Nokta ölçüm modu kullanmak istiyorsanız birden fazla odak noktası kullanmak işinize yaramaz. Tek Alan AF modunu veya AF-S modunu kullanmanız gerekir.
Böyle bir çekimde pozlamayı ve odağı ana konu üzerinde kilitlediğinizden emin olmak istersiniz, böylece yeniden kadrajlama tekniğini kullanabilir, konunuzu çerçevede dilediğiniz yere konumlandırabilirsiniz. Bunu fotoğraf makinenizdeki AE-L / AF-L düğmesi aracılığıyla yapabilir veya yarım deklanşör fonksiyonuna bu fonksiyonu atayabilirsiniz.
Back-Button Focus AF-ON kullanırsanız, bu düğmeyi kullanmak için AE-L / AF-L düğmesinin ayarlarınızı değiştirmeniz gerekebileceğini unutmayın (artık AE-L’niz açık olmayabilir). AE-L fonksiyonunu her zaman kameranızdaki özel düğmelerden birine de atayabilirsiniz.
Nikon kamera kullanıyorsanız
Nikon D750 veya daha yeni bir Nikon fotoğraf makineniz varsa, Parlaklık Ağırlıklı Ölçüm Modu adında bir mod daha vardır. Nokta ölçüm modu görevine çok benzer çalışan pozlama ölçüm modu, özellikle öznenin arkasında karanlık bir arka plan olduğunda ve konunun sert aydınlatıldığı durumlar için idealdir. Bu yeni ölçüm modunu kullanmak performans çekimleri için daha iyi bir seçenek olabilir. Bu modun yalnızca belirli Nikon objektiflerle, özellikle de Nikon G, E veya D objektiflerle çalışacağını unutmayın.
Flaşlı çekim yapıyorsanız
Flaş kullanarak yapacağınız çekimlerde yukarıda saydıklarımıza ek olarak FV Lock / Flaş Pozlama Kilidi kullanımını bilmek önemlidir. Flaşlı çekimler konusunda tüm detaylara “Flaşlı Fotoğrafçılık” sayfamızdan ulaşabilirsiniz.
Aynasız kameralarda durum biraz farklı
Bu makale özellikle DSLR kameralara sahip kullanıcılar için geçerli olsa da, aynasız kameralarda durum biraz farklı. Aynasız kameralar vizörde pozlama simülatörü kullanmanıza olanak tanır. Dahası, arka ekrana bakmak zorunda kalmamak için vizörden yarı saydam histogramı görebilir ve pozlamanızı buna göre değiştirebilirsiniz. Artık kamera üreticileri demode megapiksel artışları ile övünmeyi bıraktılar, bunun yerine yeni nesil kameralarda AF ve pozlama alanlarında gerçek gelişmeler görmeye başladık.
Bazı DSLR tutkunları ve profesyoneller bunu hoş karşılamasa da, kameralar yakında cep telefonlarının yaptığı akıllı zeka tabanlı kamera işleme uygulamalarının tümüne sahip olacaklar.
Sonuç
Nokta ölçüm modu, zorlu aydınlatma koşullarıyla uğraşıyorsanız en ideal ölçüm modudur. İster düğün veya performans gibi karanlık ve karmaşık ışık koşullarında çekim yapıyor olun, ister arkadan gelen sert ışık altında çekim yapıyor olun, nokta ölçüm modu, fotoğraflarınız üzerinde tam bir pozlama kontrolüne sahip olmanızı sağlar.
Bakın yine sizi soru sormayı dört gözle beklerken yakaladım. Merak ettim baktım şimdi, bu yazı hariç tam 205 makale yazmışım sitede. Bu kadar çok yazıdan sonra altıncı hissim mi gelişti bilmiyorum 🙂 Şu soru aklımdan geçmedi demeyin, inanmayacağım!
Manuel çekim modu varken, neden nokta ölçüm modu ile uğraşayım?
Tamam, nokta ölçüm modu, yukarıda bahsettiğim gibi durumlarda çok yardımcı bir yöntemdir. Ancak, en azından doğal ışıkta, doğru pozlanmış fotoğraflar çekmenin başka bir yolu daha var; Manuel çekim modu. Haklısınız! Enstantane ve diyafram ile oynayarak bu alanda ustalaşmak çok pratik gerektirir, ancak sizi kamera teknolojisinin sınırlamalarından kurtarır.
Siz de bu konudaki bilgi ve yorumlarınızı aşağıdaki “Yorumlar” kısmından bizimle paylaşır mısınız?
Bakalım ne kadar Manuel mod’çu var?
Sebahhattin Bey Merhabalar, profesyonelliğin tanımı dar anlamda “çektiğiniz fotoğrafdan para kazanma” olabilse de yazınızda profesyonelliği geniş tanımı ile “kullandığınız ekipmanını detayları ile tanımak ve bilinçli kullanmak” olarak anlatmışsınız (ki tüm yazılarınızın odak noktası olarak bu geniş tanımı yapmaktasınız).
Sitede ortaya konulan tüm makaleler için emeği geçen herkese çok teşekkür ederiz, zoom toplantılarını özledik, bu tür teknik konularda da zoom sohbetleri bence yararlı olacaktır.
Sevgiler.
Yaşar Aykaç
Merhaba Yaşar bey,
Zoom sohbetlerimiz yakında kaldığımız yerden devam edecek. Sizin de belirttiğiniz gibi bu sohbetleri benzer teknik konularda uygulamalı yapmayı da planlıyoruz. Uygulamalı dediğimizde konsept birden değişiyor, hazırlık evresi ve ekipman daha da önem kazanıyor. Biz de, bir şey yapıyorsak en iyisi olsun girdabından kurtulamadık bir türlü 🙂
Selamlar, sevgiler.
Bu harika bir haber. özledik 🙂
Dostum,kullandığım makinalarda M çakılı kalmıştır,böylece kusuru yalnızca kendimde arama şansım oluyor.
Zeki bey merhaba,
Zaman yeterliyse, acelem yoksa, ortamdaki ışık nispeten dengeliyse Manuel Mod benim kameralarımda da varsayılan olarak ayarlıdır. Ama çakılı değildir 🙂
Özellikle ışığın çok değişkenlik gösterdiği, öznemin devamlı yer değiştirdiği bir ortamdaysam, duruma göre “S” veya “A” moduna geçmekten hiç çekinmem. ISO’yu da otomatiğe alırım. Kameramda manuel modda enstantane diyafram ayarlayayım derken an’ı kaçırmak istemem.
Böyle bir ortamda hele bir de yalnızca JPEG çekim yapılıyorsa durum daha feci olabilir.
Katkılarınız için teşekkür ederim.
Saygılar.
Sevgili dostum,
Yazını okuduktan sonra düşününce hep “spot ölçüm” ve “manuel mod” tercihim olmuş. Hele sabit bir konu çekmek üzereysem enstantaneyi belirledikten sonra spot ölçümle kompozisyonun değişik noktalarındaki ışık karşılığı diyafram değerine bakıp diyaframı buna göre belirlerim. Biraz uğraştırıyor ama keyifli bir uğraş. Dolayısıyla kompozisyonun gri skalası (zone) belirleniyor. “Matris” ışık ölçümünü oldum olası sevmem. Çok zorda kalmazsam ISO yu da otomatik tercih etmiyorum.
Dediğin gibi “nokta-ölçüm” candır…
Sevgilerimle
Sevgili Okyar,
Aslında sen de bu konunun çok önemli bir tarafına değinmişsin; sanki Nokta ölçüm ve manuel mod kullanımı birbirlerinin yerine geçecek kavramlar gibi algılanır genellikle. Devamlı manuel modda çekim yapılsa bile pozlama ölçümü için nokta ölçüm kullanmak en doğru çözümdür konunun doğru pozlanabilmesi için. Çünkü kameramızın pozometresi bu seçime göre farklı sonuçlar üretecektir.
Matris ölçümü benim için de listenin en sonunda yer alır.
Katkın için teşekkür ederim.
Selamlar, sevgiler.
Hocan selam. kisa bir yazida bu kadar bilgi boyle verilebilir..tebrikler. iyi ki varsiniz. selamlar
Teşekkür ederiz Olcan bey.
Saygılar.
Yıllardır spot ölçümü anlatmaya çalışırım o nedenle bu konuyu yazmanıza çok sevindim. Bildiğim çok az fotoğrafçı bunu kullanıyor. Genellikle bir çok insan matrix ayara güveniyor. Teşekkürler ve tebrikler üstat.
Çok bilindik ve basit bir konu aslında. Hep gözden kaçar bu Metin bey.
İlgileriniz ve takibiniz biz de size teşekkür ediyoruz.
Saygılar.
Sebahattin hocam inan sondaki soruyu soracaktım 🙂
Cevabını aldım 🙂
Bundan sonra sizin yazıları okumaya sondan başlayacağım 🙂
Bu siteyi seviyoruz.
Hepinizin farklı stilleri var ama ortak noktanız neşe katmanız.
Benzeriyle karşılaşmadım ben
Emeklerinize sağlık
Selam ve saygılarımla
Sitemizin açıklama kısmında da yazar Ümit bey; Burası birlikte öğrendiğimiz, öğrenirken eğlendiğimiz bir e-Cafe platformudur 🙂
Güzel ve motive edici sözleriniz için teşekkür edityoruz.
Saygılar.
Portre çekerken doğru pozlama için ölçümü yanak kısmından alırsam gözler nasıl net olacak? Burada bir hata yokmu?
Yılmaz bey merhaba,
Ölçüm ve odaklama iki ayrı işlemdir. Bu durumda, netleme noktasını önce yüzüne getirin pozlama kilitleme düğmesine basın, ardından tek nokta odak kullanarak gözlere odaklanın ve odağı kilitleyin. İstiyorsanız kadrajınızı yeniden düzenleyin ve fotoğrafı çekin.
Saygılar.
Tamam ama önce ölçüm yapmak istersem önce poz ölçümünü nasıl etkinleştiririm? Çünkü deklanşöre yarım basar basmaz odak noktası aktif hale geliyor. Peki önce teninden nasıl ölçüm alırım sonra gözleri nasıl odaklarım?
İşte tam da bu durumlar için AF-ON tekniğinden bahsetmiştim yazımda. AF-ON tekniği, netleme yapmak için deklanşöre yarım basmak yerine kameranızda atayacağınız diğer tuşlardan birini odak düğmesi olarak ayarlamak demektir. Bence AF-ON Tekniği yazımda bu sorularınıza cevap bulacaksınız.
Bu fonksiyon her makinede varmı? Ben olympus m5 kullanıyorum onda yapılabiliyormu?
Yazımda Olympus kameralar da dahil bu işlevin nasıl çalıştığı ve ayarlarının nasıl yapılacağı detaylıca ve basit bir anlatımla, örneklerle açıklanıyor Yılmaz bey.
Yazınızı 3-4 defa okudum. Bu gün denemeler yaptım. Dediğiniz gibi çok kullanışlı bir metot muş.
Sabrınız ve yılmadan cevapladığınız için teşekkür ederiim 🙂
🙂
Nokta ölçüm modu benim gibi bol miktarda sahne fotoğrafı çeken biri için olmazsa olmazdır zaten, üzerine takip spotu vuran koyu renk fondaki ve aynı zamanda müthiş hareketli bir balet veya balerini nokta ölçüm dışında düzgün pozlamak sadece şansa kalmıştır.
Manuel sevenler ise bir iki deneme ile ortalama bir değeri yakalayıp düzgün kareler çekebilir, ama; onda da bir an gelir ki, takip ışığı olayı kaçırır, obje karanlıkta kalır, zaten sürekli akan bir gösteride durup manuel için ölçümler yapmaya vaktiniz bile olmaz.
“Manuel Fotoğrafçı” lığa gelirsek ;
1973 yılında ilk makinam 50 li yılların telemetreli Leica kopyası rus malı Zorki 4 idi, makinada bırakın otomatik modu, pozometre bile yoktu, ortama bakarak burada 125 e 11 iyidir filan derdik. nerede şimdiki gibi makinanın verdiği değerleri makina yerine kendi parmaklarin ile girip manuel çekmek :). O zamanın manuel fotoğrafçılığına o kadar doymuşum ki, elim asla M moduna gitmiyor, en fazla diyafram veya enstantane öncelikli modda ( + , – ) poz telafisi yapıyorum.
Anlatmaya çalıştığım tam da buydu işte Serdar bey, kaleminize sağlık.
Durağan, önceden kurgulanmış, zamana karşı yarışın olmadığı ortamlar veya stüdyo ortamında moda, ürün vs için manuel fotoğrafçılığa sözüm olmaz, ama bahsettiğiniz gibi ortam ve durumlarda tam bir kumar.
Önemli olan ise kullandığımız ekipmanın işlevlerini ve sınırlarını iyi tanımak, gerektiği yer ve koşullarda gereken ayarlarda çalışmak. Şu veya bu fotoğrafçılığı diyerek gereksiz kalıplardan uzak durmak.
Değerli katkınız için çok teşekkür ederim.
Selam ve saygılar.
Çok teşekkürler bir kez daha. Biraz alışkanlık biraz da çok emin olmamakla ilgili olsa gerek genelde genel ölçüm modunu kullanıyorum. Bu yazınızla öğrendiklerimin üzerine bir bilgi daha koymuş oldum. Kaleminize sağlık.
Sevgiler, selamlar. 🙏
Taner bey selamlar,
Genel ölçüm modu yerine bir süreliğine Nokta ölçümü zorlarsanız ve zor ışık koşullarında denemeler yaparsanız daha çok severek fotoğraf çekeceğinizden eminim.
Saygılar, sevgiler.
Merhaba hocam
Benim d7200 de nokta ölçüm modu maalesef yok. Merkez ağırlıklı alan var ve bu butonu tıkladığımda çıkan görüntü şöyle
(.) 6mm.
(.) 8mm.🟨🟨🟨🟨🟨
(.).10mm
(.).13mm
(.) Avg. Ortalama
Sarı bant 8 mm in üstünde ve olması gereken bumudur? Ayrıca merkez ağırlıklı alanı, hangi ölçüm moduna eşdeğer sayabiliriz .
Hocam yardımlarınız için şimdiden teşekkürler ederim.
Ben bir süre önce Abanta gidip , ilk defa RAW formatında. kar fotoğraflari çektim. Eğer mümkünse size 3 tane kar fotoğrafımı göndermek ve sizin, benim çekimlerim hakkındaki düşüncelerinizi öğrenmek bana çok şey katacaktır.
Sağlıklı günler dilerim
Güler hanım,
Nikon D7200 kameranızın kullanma kılavuzunun 105. sayfasında Pozlama ölçüm modları arasında “Nokta (Spot)” seçeneğini göreceksiniz. Sizin kameranızda da var bu ölçüm modu.
Pozlama Ölçüm modları konusunda bu yazımı okumanız yardımcı olabilir.
Saygılar.
Hocam
Önerdiğiniz yazıyı 2 defa okudum . Çok yararlı oldu . Kullanma klavuzuma baktim . Beni uyardiginiz için teşekkür ederim.
Nokta ölçüm modunu ayarlayacagim.
Yardımlarınız ve bizlerle ilgilenmeniz fotoğrafçılığı daha iyi anlamamıza ve öğrenmemize sebeb oluyor Tekrar teşekkürler ederim .
Sağlıklı günler dilerim
Harikasınız Sebahattin bey. Çok faydalı bir yazı olmuş. Makro fotoğraf çekerken de olmazsa olmazım nokta ölçüm modu.
Ayrıca sizden öğrendiğim Back Button Focus tekniğini severek kullanıyorum. Işık ölçümünün ve netlemenin farklı iki buton ile yapılabilmesi çok büyük bir avantaj.
Zoom toplantıları ile ilgili duyurunuzu sabırsızlıkla bekliyorum. En kısa sürede görüşmek dileği ile.
Selam ve saygılarımla.
Merhaba… AE-L/AF-L tuşunu AE olarak atasak ve pozlamayı kilitlesek nasıl bir sonuç elde ederiz.AF ON mu AE ON mu? Artıları eksileri nasıl olur acaba? Yanlış yere yazdım https://www.arthenos.com/back-button-focus-af-on-teknigi/ makalenizle ilgili bu sorum.
Serkan bey merhaba,
Kameranızdaki AE-L/AF-L tuşunu AE olarak atadığınızda, o tuşa basıldığında; netleme noktasının bulunduğu yerdeki pozlamayı kilitlersiniz. Kilidi kaldırmadığınız sürece veya deklanşöre bir kez basana kadar pozlama o nokta için kilitli kalır, ama netleme o noktada kilitlenmez.
Netlemeyi kilitlemek istiyorsanız AE-L/AF-L tuşunu AF ON olarak ayarlamanız gerekir.
Saygılar.
Hocam çok teşekkür ederim.Malum yıllar önce bir makine alıp kenara atmıştım.Son zamanlarda fotoğrafa olan merakım gittikçe arttı ve sizin yazılarını okumaya/uygulamaya başladım ve aslında hiçbir şey bilmediğimi fark ettim. Şimdi neredeyse tüm zamanımı bu blog’da geçiriyor ve eksiklerimi tamamlamaya çalışıyorum. Değerli zamanınızı sorularımıza ayırdığınız için teşekkür ederim. Bilgi paylaştıkça değerlidir.