Işığın yeterli olmadığı ortamda fotoğraf

Sadece bizde değil Orta Asya’dan Balkanlara kadar iz bıraktığımız her yörede “Zurna” müziğin önemli bir çalgı aleti. Muğla büyükşehir belediyesi katkılarıyla düzenlenen “Uluslararası Zurnazen festivali”nin bir ayağı da 7 Eylül 2022 Çarşamba günü akşamında (buradan izleyebilirsiniz) Köyceğiz’de gerçekleştirildi. Farklı yörelerden farklı zurnazenler sanatları icra ettiler. Bana da bu etkinliği olabildiğince fotoğraflamak işi düşmüştü.

Uzun zaman önce aldığım karar doğrultusunda elimdeki Nikkor 24-70 mm F:2.8 (VR kullanmıyorum) ve Nikkor 70-200 mm F:4 (bu objektif VR özelliğine sahip) objektifimi elimden çıkarmıştım. Elimde kala kala Nikkor 35 mm F:1.8 ve Sigma 105 mm F:2.8 (makro) objektifler vardı. Her ne kadar Olympus M10 ve Zuiko 40-150 mm F:2.8 Pro seçeneğim olsa da ben tercihimi diğer makinam için kullanmak üzere yapmıştım. Ve kullanabileceğim tek objektif de sahneye yaklaşamayacağım için 105 mm olacaktı. Biraz sıkıntılı bir durumu ön şart olarak kabul etmiştim. Aslında tekrar görmek istediğim bu kısıtlamayla (kendimi benzer bir duruma Mart 2019 da Barselona seyahatinde sokmuştum: Nikon D850 ve Nikkor 35 mm. Yani kendime eziyet etmeye alışıktım 😊) ışık az ortamda ne yapabileceğimdi.

İlk kareler

Etkinliğin olduğu meydana gelirken alışkanlıkla önce gölün kıyısına indim. Ve böylece etkinlik alanın sahne arkasına düştüğümü gördüğümde tam hayıflanmaya başlarken sahneye çıkmaya hazırlık için makyajlarını tazeleyen halk oyunları ekibini fark ettim. Açık alanda bir makyaj masası önünde yöresel kıyafetleri ile makyaj tazeleyen kız oyuncular…

Ve ilk kareler:

ISO 1000, Entantane 1/320 sn, Diyafram f/4

105 mm olduğunu söylemiştim. Diğer fotoğraflarda artık belirtmeyeceğim.

Çekim ayarları bunlar. Ve hiçbir kadraj değişikliği ve de düzenleme yapılmadan paylaşıyorum.

Bu değerlerde gren (hadi dijital ağzıyla söyleyeyim ‘noise’ ve keskinlik ne durumda? Büyütüp birlikte bakalım:

%100 yani gerçek boyutta:
Width: 8256 px (69,9 cm), Heigth: 5504 px (46,6 cm) Resolution: 300 Pixels/inch

Biraz zorlayalım:

%194 büyüttüğümüzde:

Ortaya çıkan sonuç bu.

Bu iki fotoğraf width 1200 px, heigth 675 px ve 72 pixels/inch (dpi)

Ekip sahneye çıktığında enstantane ve diyafram değerini değiştirmeden ISO 1250 yaparak çekim yaptım: RAW formattan hiçbir ayarlama yapmadan ortaya çıkan kare bu olmuştu.

Ancak Photoshop CameraRAW’da sadece “Auto” yapıp arkasından “Exposure” ayarını biraz arttırdığımda fotoğraf böyle olmaktadır.

%100 olduğunda

%194 büyüttüğümüzde ise:

Bu iki fotoğraf width 1200 px, heigth 675 px ve 72 pixels/inch (dpi)

Eğer bu fotoğrafı sosyal medyada benim ölçülerime göre paylaşacak boyutlara indirirsek:

Width: 1181 pixels, heigth: 787 pixels, resulution: 120 pixels/inch, resample: automatic-

Bu fotoğraf width 1200 px, heigth 675 px ve 72 pixels/inch (dpi)

Grenin fark edilmesi (% 214 büyütme de bile rahatsız edici değil) imkânsız hale geliyor. Hoş -bana göre- gren- fotoğrafın tadı olsa da birçok yerde “aman noise çok kötü” serzenişlerini okumuşsunuzdur. Bence buna çok kulak vermemek gerek.

Ancak mistik bir atmosfer için sahnede ışık giderek azaltıldı. Bu orkestranın elemanları üzerindeki ışığın da azalmasına neden oldu. Bu koşullarda çektiğim bir fotoğrafın “RAW” halini vereyim:

Çekim değerleri; S: 1/500, F: 4, ISO 1600

Bu karede sadece “auto” ve white balance “auto” yaparak alınan sonuç şöyle oldu:

Şimdi bu haliyle gren ve keskinliğe bakalım:

% 100 olduğunda

% 177 olduğunda ise

Bu iki fotoğraflar width 1200 px, heigth 675 px ve 72 pixels/inch (dpi)

Artık burada sosyal medyada yayınlanabilecek boyutunun örneğini vermeyeceğim. Yukarıda verdiğim örnekten tahmin edebileceğiniz gibi gren (noise) oldukça az ve keskinlik çok iyi olacaktır.

Festivalin tamamının linkini girişte vermiştim. Çektiğim fotoğraflardan hazırladığım sunumu buradan izleyebilirsiniz. Sunumda yer alan videolar cep telefonu ile çekilmiştir.

Sonuç ve Yorum

Burada yer alan fotoğrafların hiçbirinde gren (noise) iyileştirici ve keskinlik arttırıcı işlem yapılmadı. Gördüğünüz gibi gren denilen şeyin çok önemli olmadığını söylersek yanlış olmaz. Burada kullandığım gövde sensörünün BSI (Back Side Illuminated – Arka tarafı aydınlatılmalı: tam tercümesi bu olsa da teknik olarak uygulaması arka taraftan ışıklandırma değil) olmasının büyük etkisi var. Sensörün bu tasarımında üzerine düşen ışığın zayıflamamasını sağlıyor. İnternette aratırsanız daha farklı kaynaklar bulacaksınız. Tabii bu da direkt “noise” seviyesine etki ediyor. Bir diğer avantaj da büyük bir sensör (Full Frame- Tam Kare 35 mm) olması. Ve objektifin etkisini göz ardı etmemek gerekecek. Son olarak da kamera üreticisinin yazılım becerisi etken olacaktır.

Işığın az buçuk yeterli olduğu ortamlarda ISO değerini yükseltmek grene çok etki etmemektedir. Bunu makyaj masasında çektiğim fotoğraflarda görebilirsiniz. Yüze gelen ışık miktarı her ne kadar gün ışığı kadar olmasa da “ISO 1000” değerinde hemen hemen hiç gren “noise” vermemektedir.

Benzer şekilde kullanmakta olduğunuz ekipmanın teknik yeterliliğini denemişseniz veya denerseniz yorumlarda paylaşarak katkı sağlayabilirsiniz.