ASLR mi… O da ne?

Şimdi “Çağımız dijital çağ, nerden çıktı bu ASLR?” diyeceksiniz. Sakin… Anlatıcam. Hele bi arkanıza yaslanın, elinize çayınızı, kahvenizi ya da sevdiğiniz içeceğinizi alın. Tamam mı? Başlıyorum.

ASLR ile olan ilişkimi en son kullandığım “Nikon F 801S”’ kameramı satınca kesmiştim. Neden mi? Almanya’da çektiğim iki makara diayı banyo için zamanın ünlü bir stüdyosuna vermiştim. Almaya gittiğimde ikisi de boydan boya yarılacak seviyede çizikti. “Ne oldu?” diye sorduğumda, sorumlu müdür omuzlarını hafifçe kaldırarak “Makine çizmiş” dedi. Yıl 1998’in sisli bir sonbahar günüydü. Şaka şaka, hatırlamıyorum. Yani tarihi hatırlamıyorum. Gövde ve birkaç objektifi evde bir yerlerde yatıyordu. Bense “Fotograf ile nasil tanistim” yazımda anlattığım farklı bir yola adım atmıştım…. Ve “50mm f/1.8” objektifim haricinde ne var ne yok hepsini sattım.

“Hayat siz planlar yaparken başınıza gelenlerdir”

sözünün gerçekleşeceğini henüz bilmiyordum. Belki de inanmıyordum. Ki, kader ağlarını yeniden ördü.

2005 yılında CeBIT fuarı için Berlin’deydim. Fuar alanına yakın çarşı içinde dolaşırken birkaç tane nostaljik fotoğrafçı dükkanının önce vitrinlerine bakmaya sonra da girip fotoğraf makinalarını kurcalamaya başlamıştım. Son dükkandan çıkarken de elimde kutulu bir “Nikon N50” gövde vardı.

Neden bu ASLR kamerayı almıştım ki?

Şöyle; Fuar dönüşü İzmir’e uğramadan İstanbul üzerinden Samsun’da yapılacak olan Bölge Müdürleri toplantısına geçecektim ve AMASYA rüyalarıma girmişti. Toplantı sonrasına dört gün Amasya ve çevresinde lay lay lom planlamıştım. Her ne kadar elimde kıytırık bir dijital makine olsa da ciddi bir fotoğraf makinası olmadan olmazdı.

Tek bir sorun vardı. Objektif İzmir’de evdeydi. İş yerinden bir personelimi yönlendirerek objektifi benimle eş zamanlı olacak şekilde Samsun’daki otele kargolattım. Aferin bana 😊.

Toplantı bitti ve ben Amasya’daydım. Nasıl bir cesaretse Amasya’da film bulacağım inancındaydım. Sen öyle san… Nasıl, içinizi sıkıntı bastı di mi? Benim de. Rahatlayın, filmi buldum. Renkli negatif. Hiç yoktan iyidir.

“Hayatta tesadüfler her zaman vardır. Ancak imkanınız varken işinizi tesadüflere bırakmak hatadır.”

Hani görseniz, var ya çocuğunuza oyuncak hediye etmişsiniz. Ben aynen öyle. Filmi taktım, Nikon N50’yi okşuyorum falan. Yatakta yastığın altındayken uyuyamayınca masaya gözümün önüne koydum. Ve hepsi hepsi üç makara çektim.

Filmleri banyo ettirip taradıktan sonra ortaya çıkan sonuçtan memnun kalmamıştım. Hevesim de geçiverdi. Ayran gönüllük bu işte. İzmir’e dönüşte “Nikon N50” gövdeyi sattım, objektifi de Adana Bölge Müdürü – yeni fotoğrafa başlamıştı – arkadaşıma hediye ettim.

2007 yılında Plaka/Atina’da dolaşırken yere açılmış bir bit pazarı sergisinde “YASHİCA Electro 35” bana göz kırptı. Bu Japon güzeline hayır denebilir mi hiç? İyice kontrol edip çalıştığından ve pilinden emin olduktan sonra sıkı bir pazarlıkla yanlış hatırlamıyorsam 50 Euro’ya elimdeydi. Hevesim bir makara renkli film kadarmış ☹. Bu ASLR gövde de Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Fotoğrafçılık Bölümüne birçok dergiyle birlikte hediye gitti.

Şimdi sıkı durun. Çok kısaca gençliğimin efsanesi “ASAHI PENTAX Spotmatic” de Adana Fotoğraf Derneğine uçuverdi. Nasıl geldiğini sormayın. Yukarıdakilere benzer bir hikâye işte. Ancak hiç kullanmadım.

Araya sıkıştırıvereyim: Agrandizörüm ve karanlık oda malzemelerim bir bahar günü rastladığım Ege Üniversitesi Fotoğraf Kulübüne gidiverdi. Teslim alan gençleri yüz ifadesi aklıma geldikçe hala gülerim. Keratalar bunlarla ortaya çıkardıkları fotoğraflardan açacakları sergiye davet edeceklerdi. Hala bekliyorum…

2017 Ocak ayı sonu. İşte bu tarih çok önemli. Vestel’de benim yöneticim olan sevdiğim, saydığım, abim, arkadaşım, kardeşim, can dostum değerli insan, rahmetli (17 Ekim 2018 de vefat etti, böbrek kanseri) Orhan Alkan’la telefonda konuşurken “Bendeki fotoğraf ekipmanlarını sana vereyim” dedi. İnanamazsınız. O gövde “Nikon F 801S” idi ve ona 1992 yılında ben aldırmıştım. Promosyan olarak bir 28mm, bir 35-70mm, bir 75-300mm, bir SB-24 flaş ve muhtelif filtreler. Tam tamına 18 yıl sonra makinam bana dönüyordu. Ve döndü.

Bu sefer akıllanmıştım, renkli kullanılmayacak. Varsa yoksa Siyah-Beyaz film. Banyo için muhtelif yerlerle görüşmeme rağmen ne EÜ’den ne de DEÜ’den beni rahatlatıcı bir haber gelmedi. Karanlık odaları faal değildi. Bu süreçte hem Alaattin Kanlıoğlu hem de Beyhan Özdemir hocam yardımcı olmak için çok çırpındılar. Vesile ile ikisini de saygıyla selamlıyorum. Birkaç fotoğraf stüdyosuyla görüştüğümde “O da ne?” diye sordular. İş başa kalmıştı ve banyosu eski günlerdeki gibi evde yapılacaktı. Yap!..

“Planlayıp takip etmediğiniz işlerde sonuç almak ve hedeflediğiniz kaliteyi elde etmeniz biraz hayal olacaktır.”

Hemen dört makara 100 ve 400 ASA HP-4 ve HP-5 film, banyo tankı (eskiden kullandığım marka: Paterson), birinci banyo (İlford-İlfosol), durdurucu ve sabitleyici banyoları sipariş ettim.

Veee “Back to analog century”. Hadi tercüme de edivereyim: Analog devrine dönüş…

Bilin bakalım; elinizde 35mm f/2 objektif takılı bir ASLR ile İzmir’de ilk olarak fotoğraf çekmeye nereye gidersiniz?…… Evet, bildiniz; Basmane ve Kemeraltı. Ben de öyle yaptım. Şimdi artık 2017 yılındayız. Sokakta birkaç kare fotoğrafını çektiğim insanlar “Bakabilir miyim?” diye sorup ben “tabii” dedikten sonra kameranın arkasındaki siyah paneli gösterdiğimde orada bir ekran olmamasına şaşırıyorlardı. Anlat dur artık. Allah’tan hiç küfür yemedim. Birkaç saat içinde bir makara S/B filmi bitirmiştim. Sıra banyoya gelmişti.

Bu arada iki Siyah-Beyaz film ve fotoğraf kitabını hatmetmiştim. Eskiye göre unuttuğum ve bilmediğim o kadar çok şey varmış ki… Neyse. Banyodan sonra tarayıcıdan bilgisayara aktardım. Ben yazıyorum ve siz hala merakla “Çatlatma adamı, göster ne çıktı ortaya” modundasınız de mi? Hadi bekletmeyeyim artık;

Şubat 2017;

Yukarıdaki balıkçı fotoğrafını beklemeden Instagram’da yayınladım. Bir süre sonra İzmir Fotoğraf sanatı Derneği – İFOD, yani derneğimin tam da 30’uncu kuruluş gününde Yönetim Kurulu üyesi sevgili Berna Kızıltan bu fotoğrafı Instagram’da “repost” etti. Olacak şey değildi, 30 yıl önce dijital teknoloji yoktu. Ve benim bir ASLR ile çekmiş olduğum fotoğrafım sanki geçmişe gönderme yapar gibi bilerek yayınlanmıştı. Bu benim için harika bir şeydi.

Bu arada Nikon F 801S’in otomatik netlemesi tahmin edebileceğiniz gibi eski bir teknolojiydi. Yani motor bir ileri bir geri gidip daha sonra netliyordu. Bu da hem yavaşlamaya hem de zaman zaman ön ya da arka netlik sorunu olan bir probleme neden oluyordu. Canım sıkılmıştı. DSLR’lerin hızlı ve kararlı netlemesini arıyordum. Ve aklınızdan geçti mi bilmiyorum ama bir ASLR gövde daha aldım; “Nikon N 90S”. Bu Nikon’un analog serisinin son gövdesiydi ve F 801S den çok daha iyiydi. Ancak netleme DSLR’lerde alıştığımız gibi odak noktasını istediğimiz yere alamıyorduk. “F 801S” önce dinlenmeye alındı daha sonra da sevgili dostum Bülent Güzey’in ellerine teslim edildi. Artık teknik olarak kusur bulacağım nokta da kalmamıştı. Siyah-Beyaz’a devammmm.

Pekiiii, daha nerede fotoğraf çekilir? Tabi ki kuş pazarında.

Ekim 2017

Hala çok iyi değil.
Başka nereye gitmeli, Bit pazarı? İyi tercih.

Ekim 2017

Kontrast düşük.

Bu arada bir sır vereyim. Aramızda kalacak değil mi? Üçüncü makara film ile dördüncüsü arasında uzun bir süre ara verdim. Dördüncüyü banyo yapmak için daha önce hazırladığım bekleyen banyoyu kullandım. Sonuç pırıl pırıl bir negatif. Şeffaf. Banyonun gücü sıfıra inmiş. Sonuç sıfıra-sıfır elde var sıfır. Nasıl canım sıkıldı anlatamam. Neyse geçti.

“En basit hatalar kendine olan aşırı güvenle kontrole gerek duymadığın ‘ben bilirim’ dediğin an başlar ve bedeli büyüktür.”

Ben, Zafer Gazi ile birlikte çalıştığımız “Rahvan Atçılık ve Yarışları” projesi için her yere ASLR kameramı götürüyorum, yarışlarda çektiğim fotoğrafların bazılarını kitapta ve sergide de kullandık. Birkaç tane örnek;

Temmuz 2017

Bu karede elim titredi ama ortaya çıkan sonuçtan memnunum. Benim hoşuma giden bir karedir. Bu arada benim İlfosol birinci banyom bitti. Banyo performansından da çok memnun değildim zaten. Ayrıca aldığım kitapları tekrarlayıp yabancı kaynaklara da başvurunca (asıl neden hazır banyo pahalıydı) kimyasalları alıp kendim uygun formüllere göre hazırlayayım dedim. Bu arada 60’lı yılların fotoğrafçıları hangi formülleri kullanıyor diye ciddi bilgi edindim. Ancak gel gör ki kimyasalların hepsi bulunmuyor. Ve devreye “HAMZA RÜSTEM FOTOĞRAFÇILIK” ve tabii üçüncü kuşaktan temsilcisi Mert Rüstem girdi. Aradığım kimyasalları buldum. Cam kavanozlar alındı, kimyasallar yerleştirildi.

Sonuç;

Ağustos 2017

Hangi formülü kullanmalıydım? Aklım 1940’larda kullanılan D23 formülüne yattı. D23 reçetesi;

Sonuç;

İyiye doğru gidiyorum 😊. Kendimi mi aldatıyorum acaba? Takılı son negatifi bitirince kara kaplı kitapları açtım. Ve biraz daha kurcalayınca “D2D” formülü bana uygun geldi. Ancak bunu da D76H ile karşılaştırıp kendime iki safhalı mikro grenden daha küçük gren elde edebileceğim bir formül oluşturdum.

Sonuç bana göre inanılmazdı. Siz karar verin;

Tatmin edici. Evet bu iyiydi. Büyüterek baktığımda da artık grenler görülemeyecek derecede küçüktü.

Yine de banyo sonrası durulama işlemlerinde kimyasal yüzeyde ufak tefek hasarlar oluşabiliyor. Bazılarını özellikle ellemiyorum. Bazen de kalan su lekesini bırakıyorum. Bunu fotoğraf üzerinde görmek nedense hoşuma gidiyor. İşimin gereği elimde mikrogram tartabilecek teraziler olduğu için banyoyu sadece ihtiyacım olduğu kadar (350 ml) hazırlıyorum. Böylece ciddi tasarruf sağlıyorum. Ne de olsa film kullanma miktarım – son filmi altı ayda tamamladım – çok değil.

“Vazgeçmediğiniz sürece başarı sizin olacaktır.”

Negatifleri Epson V 300 ile 2400 ya da 4800 dpi (en son fotoğraf 2400 dpi ve çok iyi) tarıyorum. İyi bir negatifte tatmin edici sonuç veriyor. Taramadan sonra negatifler özel sayfa şeklindeki poşetlerin içine yerleştirip yanlarına çekildiği yerler ve tarihi yazıyorum. Daha sonra klasörün içinde yerini alıyor. Tek dikkat etmediğim klasörün saklandığı odanın çevre koşulları.

Nikon N 90S ile çoğunlukla 35mm f/2, 70-200mm f/4 ve 105mm f/2.8 kullanıyorum. Zaten Nikon harici yeni nesil diğer marka objektifleri N 90S tanımıyor.

Şimdi gren yok denecek bir formüle sahibim. İstediğim kontrast ve detayları da kolayca alabiliyorum.

Sevgilerimle