Fotoğrafta sadelik; izleyicinin dikkatini istenilen noktaya çekmenin en kestirme yoludur ve insan ruhunu okşayan bir özelliktir. İzleyeni yormaz ve bu özelliğiyle fotoğrafa değer katar. Fotoğrafın anlamlandırması ve takdir edilmesini sağlayan en güçlü kompozisyon özellikleri arasında sadelik de yer alır. Bir bakıma minimalist yaklaşımın etkisini hafifçe hissettirir.
Sade fotoğrafı yapmak için sahnede gereksiz olan, varlığıyla anlatıma katkısı olmayan, özellikle gözü yoran ve dikkat çeken lekelerden kurtulmak gerekmektedir.
Aslına bakarsanız çerçeveye yerleştirilen lekelerin basit tutulmasıdır. Bu basitlik, fotoğrafa değer kazandıran bir özelliktir. Kanıksadığımız “basit” kelimesinin çağrıştırdığı anlam yüklenmemelidir.
Sanatsal fotoğrafın en önemli özelliği, izleyiciye bir mesaj iletmesidir. Fotoğrafçı anlatmak istediği konuyu işlerken, öncelikle kadrajı dolduran ögeleri (leke) kontrol etmelidir. Hangi objelerin anlatıma katkısı olduğunu, hangilerinin gereksiz olduğunu belirlemeli ve katkısı olmayan objelere yer vermemenin yollarını aramalıdır. Aslında ilk bakacağı nokta ana konuyu oluşturan objenin ardında ne olduğu ve neyle çakıştığıdır. Örnek vermek gerekirse, fotoğrafı çekilen bir insanın kafasının ardında güçlü çizgiler bulunması, izleyeni rahatsız edici özelliğe sahiptir.
Bir gerçek var ki fotoğrafta kompozisyon oluşturmak, resim kadar kolay değildir. Ressam kompozisyona istediğini ekler. Fotoğrafçı için bu özellik sınırlıdır. Ayrıca gereksiz birçok şey çekim alanında bulunabilir. Fotoğrafçı gereksiz olan her nesneden kurtulmalıdır.
Başarılı insanların en önemli özelliği, çözüm odaklı oluşlarıdır. Fotoğrafçı da kadrajdaki anlatıma katkısı olmayan lekelerin bahanesi ardına sığınamaz. Kompozisyonu sade tutmanın yolları vardır. Eğer sorun çıkaran objeyle baş edemiyorsa, o fotoğrafı çekmez.
Toparlamamız gerekirse; iyi bir fotoğraf sadelikten güç alır. Bunu elde etmenin yolu çoktur.
- Kompozisyonda konuyla ilgisi olmayan gereksiz objeleri çerçeve dışına çıkarmak.
- Yoğun arka plan dikkat dağıtıcıdır. Fonun temiz olmasını sağlamak gerekir. Yöntem elle çıkarma ya da çekim açısının değiştirilmesi olabilir veya başka bir yol, hiç fark etmez.
- Uzun odaklı lens net alan derinliğini azaltır, böylece odak dışı alanlar bulanıklaşır.
- Geniş diyafram açıklığıyla çalışmak da benzer sonuçlar doğurarak yardımcı olur.
- Geniş açılı objektifler yakını abartırlar, konuya yakın çekim yapmak ve kadrajı doldurmak sadelik sağlar.
- Renkten yararlanmak da bir başka yoldur. Renk dikkat çekicidir. Kadrajda dışarı atılamayan ve mesajın aktarımına zarar veren dikkat çeken renkli bir obje varsa, anlatımı daha güçlü hale getirebilen gri tonlama tercih edilebilir. Ya da fon için renk paletinin pastel tonları veya tamamlayıcı diğer renklerle çalışma seçilebilir.
- Özellikle ters ışık konuyu belirginleştirmede ve dışarda kalan alanı silikleştirmede çok etkin bir güce sahiptir. Ancak ışığın ve gölgenin dozunu iyi ayarlamak gerekir. Siluet görüntüler iyi bir grafik olabilirler, amaçlanan iyi fotoğrafın aranılan unsuru değildir.
- Konunun aydınlık, fonun loş olması da sadeleştirmede katkı sağlayacaktır.
Fotoğrafçı bilinçlidir. Sadeliği yakalamak isterken, çalışmasını daha ileriye götürerek minimalizmden de faydalanmasını bilir.
