Hangi dosya formatını kullanmalıyım, DNG’mi yoksa RAW formatını mı? Bu, fotoğrafçı olarak kendinize sormanız gereken en önemli sorulardan biridir, çünkü dijital fotoğrafçılık iş akışınızı kesinlikle etkileyecektir. Her fotoğrafçının DNG veya RAW kullanıp kullanmama konusunda kendince fikirleri vardır, ancak avantajları ve dezavantajları ile ikisi arasındaki temel farklılıkları bilmek önemlidir. Bu yazımda RAW ve DNG formatları arasındaki farklar hakkında olabildiğince fazla bilgi vermeye çalışacağım. RAW ile JPEG arasındaki farklar hakkında daha fazla bilgi arıyorsanız, lütfen “RAW ile JPEG farkı, Avantajları ve Dezavantajları Nedir?” başlıklı makalemi okuyun.
RAW nedir?
“Dijital negatif” olarak da bilinen RAW görüntüleri gerçek anlamda “ham” yani doğrudan kamera sensöründen gelen neredeyse işlenmemiş verilerdir. Fotoğraf görüntüleme / düzenleme programlarının çoğu tarafından kolayca açılabilen, görüntülenen ve basılabilen JPEG dosyalarının aksine RAW, fotoğraf makinesi üreticisine ve sensörüne bağlı olan ve bu nedenle tüm yazılım ürünleri tarafından desteklenmeyen tescilli bir formattır. RAW dosyaları bir görüntü hakkında en fazla bilgiyi barındırır ve genellikle diğer formatlardan daha fazla renk ve dinamik aralık içerir.
RAW Formatının Avantajları
- RAW dosyaları, fotoğraf çekerken seçtiğiniz kamera ayarlarını kullanarak kamera tarafından işlenen tam JPEG önizlemeleri içerir.
- Temel pozlama bilgisine ek olarak RAW dosyaları, odak noktası, resim kontrolleri vb. gibi kameraya özgü diğer verileri de depolar.
- RAW dosyaları üreticileri tarafından tamamı ile desteklenirler, örneğin Nikon’un NEF uzantılı RAW dosyaları Nikon Capture NX gibi kameraya özel yazılım paketleri ile problemsiz çalışır.
RAW formatının dezavantajları
Her fotoğraf işleme yazılımı RAW dosyalarını açamaz. Piyasaya yeni sürülen bir kameranız varsa, yazılım şirketlerinin yazılımlarını güncellemeleri için bir süre beklemeniz gerekebilir, ancak bu aşamadan sonra RAW dosyalarınız en popüler görüntü düzenleme işlemlerinde bile açılabilir ve çalışabilir. Photoshop ve Lightroom gibi ürünler bunlardan bazılarıdır.
RAW dosyaları üçüncü taraf yazılımlar tarafından değiştirilemediğinden, ayarlarınız “XMP” uzantılı ayrı bir dosyada depolanır; bu da biraz fazla depolama ve beraberinde dosya yönetim zorlukları anlamına gelebilir.
DNG nedir?
Bu format ayrı bir RAW görüntü dosyası olarak kabul edilir. Bu, üreticiye ve kamera türüne göre belirli biçimlere sahip RAW dosyalarının aksine resim verilerini genel, yüksek uyumlu bir biçimde depolamak için oluşturulan Adobe’nin resmi görüntü standardıdır. Her ne kadar Adobe tarafından icat edilmiş ve tüm Adobe uygulamalarında desteklenmiş olsa da, Leica, Hasselblad ve Pentax gibi kamera üreticileri bu standardı kameralarında kendi doğal ve desteklenen RAW dosya formatı olarak benimsemiş üreticilerdir.
DNG formatının avantajları nelerdir?
- Tescilli kamera RAW formatları hakkında endişelenmenize gerek yoktur, DNG’ye dönüştürülmüş bir RAW dosyanız varsa DNG formatını düzgün okuyabilen herhangi bir yazılımla çalışacaktır.
- DNG dosyaları, dosya içinde JPEG önizleme depolanarak RAW dosyalarından daha küçük olabilir.
- Görüntülerde yapılan değişiklikler, bu verileri depolamak için ayrı bir XMP dosyası oluşturmaya gerek kalmadan doğrudan DNG dosyalarına yazılabilir. Bu dosya yönetimini basitleştirir.
- DNG dosyaları tam bir orijinal RAW dosyasını saklayabilir ve gerektiğinde bu RAW dosyaları manuel olarak dışa çıkarılabilir, ama bu DNG dosya boyutunu önemli ölçüde artıracaktır.
- Adobe, Lightroom gibi programlarda RAW görüntülerini DNG formatına otomatik olarak dönüştürmenin birçok yolunu sunar.
- RAW dosyalarından farklı olarak DNG formatı, dosya bozulmasını algılamak ve önlemek için dosya içerisinde akıllı sağlama algoritma bilgilerini içerir.
- Adobe, her geçen yıl daha da geliştirerek daha fazla işlevsellik ve özellik ekleyerek DNG formatında çalışmaya son hız devam ediyor.
DNG formatının dezavantajları nelerdir?
- RAW’den DNG’ye dönüştürme içe aktarma işlemleri sırasında fazladan zaman alır. Fazla sayıda yüksek çözünürlüklü görüntüleri dönüştürürken bu önem kazanır.
- DNG çoğu üretici imaj işleme programıyla çalışmaz. Örneğin, Nikon’un Capture NX yazılımı ile çalışmaz.
- RAW dosyalarında tanımlanmış meta verilerinin “Aktif D-Lighting”, “Picture Controls”, “Odak Noktası” vb. gibi birçok verileri barındırmadığından, bu verileri gelecekte DNG’den almayı imkansız kılar.
- Tüm değişiklikler DNG dosyasının üzerine yazıldığından, her değişiklik yaptığınızda orijinalini ve bir önceki DNG dosyayı da yedeklemeniz gerekir.
RAW ve DNG hangisini kullanmalıyım?
Geçmişte bir süre tüm fotoğraflarımı RAW’dan DNG formatına dönüştürürdüm. Birkaç yıl sonra bunu yapmayı durdurdum, çünkü DNG’nin tüm üreticiler arasında geniş bir standart olmadığının farkına vardım ve düşündüğüm kadar açık ve kontrol edilebilir değildi. Adobe’nin dışındaki çoğu yazılımın DNG formatını okuma sorunları vardı ve yukarıda bahsettiğim benim için önemli bazı önemli meta verilerin kaybı beni rahatsız etti. Adobe, bu eksiklikleri giderene kadar sanırım DNG kullanmamaya devam edeceğim.
Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz, aşağıdaki “Yorumlar” kısmından lütfen benimle paylaşın.
Işığınız bol olsun.
Yanlış biliyorsunuz.. xmp dosyaları direk orijinal raw dosyasında saklanır. xmp dosyaları adobe tarafından oluşturuldu ve bunları photoshop camera raw da açtığınızda otomatik olarak oluşturulur. bu nedenle doğrudan dosyada saklanan düzenleme verisine sahip olmak için dng ye dönüştürmek gerekli değildir. ayrıca xmp dosyaları belirttiğiniz gibi bir *depolama* sorununa ve yönetiminde bir soruna neden olmaz çünkü bunlar doğrudan raw dosyasına kaydedilir. xmp dosyaları çok küçüktür. 10-20 kb civarındadır. işte size adobe den doğrudan bir alıntı…
“Ayarlamalar, Camera Raw veritabanında, görüntü dosyasına katıştırılmış meta veriler veya bir yardımcı XMP dosyasında (bir camera raw dosyasına eşlik eden bir meta veri dosyası) saklanır. Daha fazla bilgi için, bkz. Camera Raw ayarlarının nerede saklandığını belirleme ”.
Berkay bey,
XMP dosyaları asla RAW dosyalarında saklanmaz. Adobe, XMP verilerini DNG dosyalarına yazabilir, ancak RAW dosyaları açık değildir ve yazılamaz. Bir RAW dosyayı Photoshop’ta düzenleyin ve RAW dosyanızın hemen altında RAW ismiyle aynı bir XMP dosyası yaratıldığını göreceksiniz.
XMP dosyaları kendileri için bir depolama sorunu yaratmaz, ancak Lightroom’da bir değişiklik kaydedildiğini varsayarak sistemde depolanan toplam dosyaların sayısını ikiye katlar.
Adobe’den alıntı olarak belirttiğiniz yazı da beni onaylıyor. Yazıyı dikkatlice okursanız, burada bunların ayrı bir yan dosya olduğu belirtiliyor. İçeriği depolayabilen tek dosya türü DNG’dir.
Saygılar.
Hocam bende bir şey sormak istiyorum. Bir şey eksik kafamda… Bir nef dosya ile bir xmp dosya var bu yüzden bir raw görüntüdeki tüm bilgileri almak için 2 dosyayıda kopyalamak zorundasın diyorsunuz. Ama ben sadece 1 dosya görüyorum o dosya nef… xmp nerde? Nef dosyayı kopyalarsam xmp otomatik olarak onunla kopyalanırmı. Harici bir sürücüye yedekleme yaptığımda her şeyin kopyalandığından nasıl emin olurum?
Nilgün hanım,
Kameranızın kartınızdan bilgisayarınıza RAW dosyaları kopyaladığınızda yalnızca kartınızdakileri görebilirsiniz. Ama bu RAW dosyalardan herhangi birisini Photoshop’ta açtığınızda aynı klasör altında ve aynı dosya ismiyle XMP uzantılı bir dosya daha yaratılır otomatik olarak. Sizin XMP uzantılı dosya görememenizin nedeni bu dosyayı Photoshop’ta açmamış olmanızdandır, dolayısıyla bir değişiklik henüz yapılmış değildir.
Eğer dosyayı PS’de açıp değişiklik yaparsanız, RAW dosya kartınızdan kopyaladığınız gibi aynen kalacak, PS’de yaptığınız değişiklikleri kapsayan dosya XMP uzantılı olarak otomatikman yaratılacaktır. Siz bu değişikliklerle birlikte harici diske kopyalamak isterseniz hem NEF hem de XMP uzantılı dosyaları kopyalamak zorundasınız.
Saygılar.
Heh işte şimdi anladım oh be 🙂
Bende problem var zannediyordum.
Artık çok net. Teşekkürler.
doğrusunu söyleyim şimdi bende anladım 🙂
gerçekten teşekkür ederim
sebahattin bey bende nikon raw çekiyorum.40 mb dosya boyutu yüksek olduğundan.dosya boyutunu dng ye çevirip yedeklemek istiyorum.raw ı dgn ye çevirincede kalite kaybı oluşuyor.nedeni nedir acaba yardımcı olursanız sevinirim..selamlar…
Yılmaz bey merhaba,
Kalite kaybı değil de bilgi kaybı demek daha doğru olur. RAW’dan DNG’ye çevirdiğinizde, RAW dosyalarında tanımlanmış meta verilerinin “Aktif D-Lighting”, “Picture Controls”, “Odak Noktası” vb. gibi birçok verileri DNG’ye aktarmaz, bu verilere ihtiyaç duyarsanız DNG’ye aktarmak iyi bir seçim değildir.
Örneğin, “Ben bu fotoğrafta hangi noktaya netlemişim?” dediğinizde, bunu DNG’de göremezsiniz, ama RAW dosya bunu gösterir.
Bir DNG dosyada değişiklik yaptığınızda dosyasının üzerine yazar, önceki halini ezer. Her değişiklik öncesi orijinalini ve bir önceki DNG dosyayı da yedeklemeniz gerekir.
Saygılar.
sebahattin bey selamlar..
Ben de RAW formatında çekiyorum. PS de fotoğrafları işliyorum. Bundan sonra JPEG olarak kaydetmek istiyorum. Ama karşıma iki seçenek çıkıyor.
1. Save İmage (Görüntüyü kaydet)
2. Open İmage (Görüntüyü aç)
2. de yani open image da kaydedersem görüntü PS de açılıyor..burada filtre vs istersem yapabiliyorum..Ama burada iş bittikten sonra JPEG olarak kaydetmek istediğim zaman dosya farklı kaydet yapıyorum..
Sorum şu 1. seçenekle kaydettiğimde görüntü byutu daha fazla (neredeyse 2 kat) ve daha keskin gibi..2. seçenekte ise dosya boyutu çok küçük ve görüntü bozuluyor..
PS de işlenen dosyayı nasıl kaydetmek lazım..save image ve open image farkı nedir?
Teşekkür ederim
Harun bey merhaba,
Benim iş akışım şu şekilde;
– RAW dosyayı PhotoShop’ta açıyorum
– Camera RAW ile azami şeyleri hallediyorum
– Sonra PS’da gereken diğer düzenlemeleri yapıyorum
– Bu dosyayı web’de kullanacaksam;
“File > Export > Save for Web (Legacy)” adımından kaydediyorum. Kaydederken, dosyayı paylaşacacağım mecraya göre en/boy değişikliği yapıyorum, “Quality” değerini ona göre belirliyorum.
– Eğer dosyayı yüksek çözünürlüklü saklayacaksam;
“File > Save As” ile kaydediyorum. Baskı alacaksam TIFF, değilse JPEG olarak kaydediyorum. Ama PS halini de mutlaka kaydediyorum. RAW dosyada o zamana kadar yaptığım düzenlemelerin kaybolmasını istemiyorsam bunu mutlaka yapıyorum.
Umarım faydalı olmuştur.
Saygılar.
cevabınız için teşekur ederım..ben web de yayınlama için değil de sadece en kalıtelı olacak şekilde JPEG yapmak istiyorum..RAW da sol alttakı seçenektekı “görüntüyü kaydet” ile JPEG olarak kaydedınce boyut büyük oluyor (Örneğin 2. seçenekte /PS içinde kayıt/ 500 Kb iken 1. seçenek te 15-20 MB) ve goruntu daha kalitelı oluyor.. PS e goruntuyü atıp kaydedınce kalıte azalıyormu acaba??
Harun bey tekrar merhaba,
Görüntüyü ilk olarak açtığınız yer Photoshop değil Adobe Camera RAW uygulaması ve bahsettiğiniz “Save Image” ve “Open Image” seçenekleri de yine Camera RAW ekranında.
Siz RAW dosyanızı ilk olarak Camera RAW’da açıyorsunuz ve bazı düzenlemeler yapıyorsunuz. Ardından
1. “Save Image” seçerseniz, görüntü dosyanız tüm Camera RAW işlemleri uygulanmış olarak (aksini belirtmemişseniz) DNG formatında kaydedilir. Ayrıca yine bu ekranda işaretlediğiniz birçok alan dosya boyutunu etkileyecektir. “Save Image” bastıktan sonra gelen ekranda “File Extension” kısmında ne yazıyor?
Sebahattin bey teşekkürlerimle birlikteözur dileyerek tekrar rahatsız ediyorum..”save image” ile RAW da işlediğim dosyayı (PS ye atıpta PS e işlemeden/benım için yeterli oluyor) DNG değil de JPEG olarak kaydedıyorum. PS dekinden daha kaliteli ve daha buyuk boyutlu JPEG dosyası elde ediyorum. nedenını merak edıyorum…
Harun bey,
Camera RAW’da “Save Image” bastığınızda, JPG olarak sakladığınızı söylediğiniz ayarların yer aldığı “Save Options” ekranının fotoğrafını hello@arthenos.com eposta adresimize gönderebilir misiniz?
https://youtu.be/AgcJrEiAAAc ….bu video dakı en sonda kayıt edildiği gibi…
Harun bey merhaba,
Bir yerde eksik veya yanlış bir şey var.
1. Bendeki bir NEF (RAW) dosyasını Camera RAW ile açtım. Hiçbir değişiklik yapmadan tıpkı sizin gibi “Save Image” ile JPG ve Quality değeri “10” (maximum) olarak kaydettim. Dosya boyutu 5.6MB oldu.
2. Aynı RAW dosyasını Camera RAW ekranında “Open Image” ile Photoshop’da açtım. Hiçbir değişiklik yapmadan “File > Save As” ile JPG ve Qulity değeri “12” (maximum) ve Format Options “Baseline (Standart)” olacak şekilde kaydettim. Dosya boyutu 19.3MB oldu.
Bu, sizin anlattıklarınızın tam tersi demek. Siz 1. aşamadaki dosya boyutunun daha büyük olduğunu söylüyorsunuz, halbuki tersi olmalı.
Bu neden olabilir? Siz 2. adımda dosyayı kaydederken “Quality” ve “Format Options” değerlerini düşük tutuyor olabilirsiniz. Örneğin Quality değeri “3 – Low” kaldıysa, görseliniz hem kalitesiz olacaktır, hem de dosya boyutu küçülecektir. Bendeki örnekte Quality “3” yaparsam dosya boyutu 1.1MB’a düştü ve fotoğraf kalitesi de düştü. Bu çok normal.
Buna dikkat etmeniz gerekir.
Bu şekilde dener misiniz?
Saygılar.
sebahattın bey ben de 1. seçenekte boyut 10 MB iken 2. seçenekte 537 Kb….başka bilgisayarda denedim tam tersi…ayarlar sürümler aynı sizinki gibi… işin içinden çıkamadım…
Günaydın Harun bey,
Böyle bir şeyin olması mümkün değil normal koşullarda. Belki de bir Preset ayarınız vardır buna neden olan. Öyle değilse en iyisi Photoshop’u silip yeniden yüklemek.
Saygılar.
Harun bey merhaba,
Değerli yorumlarınız için teşekkür ederim. Ben de yüksek değerli JPEG den RAW + JPEG çekime geçme kararı aldım. Camera raw ve takiben FS düzenlemesi yapacağım. İş akışınız, benim ihtiyaç ve düşüncelerime son derece uygun. Ancak, anlamadığım tek bir şey var. Demişsiniz ki: “Baskı alacaksam TIFF, değilse JPEG olarak kaydediyorum. Ama PS halini de mutlaka kaydediyorum.” Sorum; PS halini hangi formatta kaydediyorsunuz? Ayrı bir formattan mı bahsediyorsunuz yoksa bu format daha önce değindiğiniz TIFF mi?
Yanıtınız için şimdiden teşekkür ederim.
Saygılarımla